“Disleksi” Türkiye’de Özel Öğrenme Güçlüğü Olarak Kategorilendirilmektedir. Disleksi tanısı olan öğrenciler akademik eğitim dönemlerinde disleksinin yol açtığı öğrenme güçlüğü yaşayabilmektedirler. Bu nedenle kategori olarak disleksi, özel öğrenme güçlüğü şeklinde görülmektedir.
Ancak disleksiyi geçici öğrenme güçlüğü olarak görmek daha doğrudur.
“Ses Özel Eğitim’de, Disleksi Tanılı Öğrencilerimiz Eksik Değil Sadece Farklıdır. Farklı Olanlar İçin Farklılıkları En Güzel Haliyle Yaşayarak Hayatta Önemli Başarılara İmza Atmak Sıradan Olan Bireylere Göre Daha Yüksek Bir İhtimaldir.“
Disleksi özellikleri kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Aşağıdaki disleksi belirtilerinin her birinin tek bir öğrencide aynı anda görülmesi gerekmemektedir. Ayrıca bu belirtilerden hariç, farklı veya daha özel belirtilerde görülme ihtimali vardır. Kendi içinde çeşitleri bulunan disleksinin ortak belirtileri:
Dislektik kişiler:
Sözcükleri telaffuz etmede zorluk yaşayabilirler. Harfleri ters görme, dans ediyor gibi görme, karışık görme (örneğin “b” ve “d” harfini karıştırma. 4 ile 7’yi ters yazma, 3 rakamını “E” harfi gibi veya 6’yı 9 olarak görme ) durumlarını yaşayabilirler. Sözcüklerle sesler arasında bağlantı kuramayabilirler.
Benzer sesleri birbirine karıştırırlar. (örneğin soba yerine sopa demek)
Alfabeyi, sayıları, çarpım tablosunu ve haftanın günleri gibi sıralı listeleri öğrenmede güçlük, zaman kavramında zorluk yaşayabilirler. Okurken ve yazarken satırları veya sözcükleri atlarlar.
Yön tayin etmekte zorlanırlar. Sürekli saği solu karıştırırlar
Uzaklık ve derinlik algılamasında sorunları olabilir. Günleri ard arda sayamayabilirler.
Kelimeleri sıralayıp cümle oluşturmakta güçlük çekebilirler.
Önce-sonra, dün-bugün gibi zaman kavramlarını karıştırabilirler.
Değişikliklere uyum sağlamada güçlük çekebilirler. Diğer etkenlerinde katkısıyla arkadaşları ile olan ilişkileri problemli olabilir. Zamanı kullanmada zorluk, planlama ve örgütleme yetisiyle ilgili sorunlarla karşılaşma görülebilir.
Yazılı işlerden çok sözlü olanlara yönelirler, hatta yazıyı tamamen reddedebilirler.
Sınavlarda ve mülakatlarda sonu açık soruları yanıtlamada zorluk, sınıftaki yaşıtlarına oranla çok daha alt düzeylerde performans gösterme, imlada, hecelemede yanlış yapma, aynı sözcüğü değişik şekillerde yanlış yazma, matematik işaretlerinin yerlerini değiştirme görülebilir.
Disleksi grubu içerisindeki öğrencilerin kendi özel ihtiyaçları ve psikolojik, çevresel etki kriterleri göz önünde bulundurularak hazırlanan programlarla eğitim vermek son derece büyük önem arz etmektedir. Akademimiz sadece bu gruptaki öğrencilere eğitim vermektedir.
Disleksi, kişilerin beyinlerinin genelden farklı işlemesiyle ortaya çıkan bir farklılıktır. Disleksi tanılı öğrenciler için sağ beyin ile öğrenenler tanımlaması sıkça karşımıza çıkmaktadır. Sağ yarı küre ağırlıklı çalışan beyine sahip olabilen disleksi tanılı öğrenciler kelimeleri ters görme yazma durumuyla karşılaşırlar veya harfleri kelimeleri dans ediyor gibi görebilirler. Disleksi bu nedenle genellikle öğrenme güçlüğü kategorisine alınmaktadır. Özetle öğrencilerin farklılığı, farklı öğrenme şekline sahip oluşundan doğan bir öğrenme güçlüğü tanımlaması söz konusudur. Ancak disleksi tanısı olan kişilerin genellikle normal zekada veya normalin üstünde zekaya sahip oldukları yapılan araştırmalarla doğrulanmıştır. Bu nedenle disleksiyi bir rahatsızlık olarak tanımlamak doğru sayılmaz. Beynin farklı işlemesinin birçok avantajları da bulunmaktadır. Dislektik kişiler beyindeki yeni fikirlerle, düşüncelerle, görsel perspektifle, yaratıcı zeka ile ilgili bölümleri daha aktif kullanırlar. Empati, Multi-Tasking Becerileri, sezgi ve merakları daha gelişkindir.
Disleksi lütfedilmiş bir hediye olabilir. Birçok ünlü bilim adamı ve sanatçı disleksi tanısına sahiptir. Günlüğünü tersten yazarak tutan Leonardo Da Vinci, telefonun mucidi Alexander Graham Bell, Albert Einstein, Thomas Edison, John Lennon, Pablo Picasso, Michelangelo Buonarroti, Van Gogh, Andy Warhol, Steve Jobs ve hatta Jennifer Aniston, Tom Cruise, Jey Leno, Robin Williams, Steven Spielberg… Bu isimler disleksi tanılı bilinen başarılı kişilerin sadece bazıları. Önemli olan akademik dönemde dislektik öğrencilerin bu konuyla başa çıkmalarını sağlamak ve sonrasında ilgi alanlarına göre, onları doğru yönlendirmektir. Anahtar, öncelikle özgüven inşa etmek içlerindeki bu özel saklı potansiyeli çok yönlü alanlarda öğrenciyi destekleyerek ortaya çıkartmaktır.
Ses Özel Eğitim, Whole Brain Method Kapsamında disleksi eğitim merkezimizde, konu üzerinde sağlanan başarı, çocuklarımız için ışık olmaya devam ediyor.
Disleksi Dehalarına Bir Örnek; Leonardo de Vinci
Disleksi tanılı öğrencilerin beyinlerinin farklı işliyor oluşu değerli bir farklılığın sahibi oldukları anlamı da taşımaktadır.
Her ne kadar beynin sol tarafı kelimelerle, sağ tarafı müzikle ilgileniyor gibi görünse de bunun kesin bir kural olduğu söylenemez. Daha önceki çalışmalarda okuma-yazma ve aritmetik işlemlerinin çoğunun insan tarafından (solaklar dahil) sol yarı küre ile yapıldığı bulunmuştu. Bir insanın hassas tarafı, yeni fikirlerle, düşüncelerle, görsel perspektifle -yaratıcı zeka ve zeka ile- ilgili olan kısmı ise beynin sağ yarı küresi. Beynimizdeki farklılıkların bilincinde değiliz. Sağ ve sol elle yazan insanları düşünün. Çoğu solaklar tersten yazmayı daha rahat başarırlar. Mesela Leonardo de Vinci. Günlüğünü tersten tutmuştur, daha sonra günlüğünü rahat okumak için aynanın karşısına geçmiştir. Bu insanların beyinleri (solakların) olayları daha farklı algılamaktadır. Çoğu solak, sağ elli insanların dünyasına girdikten sonra, sevecen olmayan bir öğretmenin de sınıfına düşmüşse okuma-yazma konusunda disleksi denilen problemle karşılaşabilir. İki yarı küre birbirinin aynı değildir. Her ne kadar birbirlerinin ayna görüntüleriymiş gibi görünseler de anatomik olarak da farklılıklar gösterirler. Beyin, insan vücudunun en karmaşık, anlaşılması en güç organlarından birisi. Ancak sırları gün geçtikçe biraz daha gün ışığına çıkıyor.
Ses Özel Eğitim bünyesinde, Whole Brain Method kapsamında Psiko-Pedagojik faktörler göz önünde bulundurularak hazırlanmış eğitim programları dahilinde belirlenmiş moral – motivasyon kriterlerini içeren eğitimlerde öğrencilerimizin öğrenme sürecinde, psikolog desteği ile verimliliklerini arttıran bir platformda çalışmalar yapılmaktadır.
Disleksi Özel Eğitim Programı, disleksi üzerine odaklanan, Ankara Çayyolu Bölgesini pilot bölgesi olarak seçerek buradaki alan araştırmalarıyla şekillenmiş dernek temelli bir özel eğitim programıdır. 2007 Yılından itibaren disleksi tanısı almış öğrencilere uygulanan eğitim programıyla alınan pozitif sonuçlar sayesinde program, model alınmaya ve yayılmaya başlamıştır.
Çayyolu Bölgesi’nde uygulanan program doğrultusunda disleksi tanılı öğrencilerin sadece farklı yollarla öğrendiğinin altını çizerek ilerleyen program, ergoterapinin geniş kapsamlı yaklaşılması gereken bir alan olduğunu benimsemiş ve bu doğrultuda gelişmiştir. Çeşitli merkezlerle ergoterapinin ince motor becerilerinin geliştirilmesi üzerine seanslara veya çeşitli yaşamsal ekipmanların kullanılış şekillerini içeren fiziksel aktivite temelli seanslara indirgenmesinin önüne geçen eğitim programı, bugün Whole Brain Method modüllerinin içeriğindedir. Ergoterapinin geniş kapsamlı ele alınması gereken bir alan oluşundan dolayı ilgili okulların bütünüyle ergoterapiye göre dizayn edilmesini savunarak disleksi tanılı öğrenciler için fark yaratan sonuçlara imza atmıştır. Model alınmayı hedefleyerek yola çıkan ve bunu beklenenden çok daha kısa sürede başaran disleksi derneği temelli eğitim programı, bugün RAM raporuyla ücretsiz eğitim verebilecek noktaya ulaşmış ve Çayyolu Ümitköy’de okullaşmıştır.
Türkiye’nin Disleksi Alanındaki İlk Resmi Özel Eğitim Kurumu Olmaktan Mutluluk Duyuyoruz.
Kurumumuz Ruhsatlandırma Tarihiyle Resmi Olarak İlk Kuruluştur.
ÇAYYOLU ÜMİTKÖY’ü PİLOT BÖLGE OLARAK SEÇEREK BAŞLADIĞIMIZ YOLDA MODEL AKADEMİ OLMAKTAN MUTLULUK DUYUYORUZ.
Türkiye’de alanlarının öncülerinin Ankara’da bir araya gelerek oluşturduğu dernekle özel eğitim alanında, özel öğrenciler için eğitim yöntemleri üretilmiştir. Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin haklarını korumak, velilerini bilinçlendirmek, okullardaki ve alandaki eğitimcileri geliştirmek için yola çıkan oluşumda, yıllar içerisinde disleksi, öğrenme güçlüğü tanısı olan öğrencilerin kısa sürelerde şaşırtıcı seviyede ilerleme kaydetmeleri sonucu modern eğitim metotları üzerine okullaşılmıştır. Anadolu Gazetesi’nin 16. Onur Ödülü’nü layık gördüğü Çayyolu Ümitköy merkezli derneğin Ankara’da disleksili öğrencilerin ailelerince takdir toplamasıyla okullaşılmış ve RAM raporu kanalı üzerinden ücretsiz eğitim verilmeye başlanmıştır.
Erken Yaşta Disleksi Belirtileri
Aceleci ve sabırsız olma.
Kavram gelişiminde sınırlılık. ( sayılar, renkler, şekiller vb. )
Zaman kavramını algılamakta zorluk. ( dün, bugün, yarın, sabah, öğlen, akşam vb. )
Alıcı dil becerilerinde, söylenen karmaşık cümleleri anlama ve yorumlamada zorluk. Zeki olmasına rağmen bazı söylediğiniz kelimeleri anlamayabilir.
Dil edinimi sırasında telaffuz sorunları. Birbirine yakın kelimeleri yanlış sesletme. 4 veya 5 yaşına erişmesine karşın bazı sesleri düzgün söyleyemeyebilirler.
Dil gelişiminde gecikme.
Kelime dağarcığının yavaş artması.
Uyaklı sözcükleri bulma, ayırt etme ve sıralamada sıkıntı.
Bazı eylemleri karıştırma. ( gitmek – gelmek, inmek – çıkmak vb. )
Günlük rutin işleri takipte zorlanma.
Ard arda verilen yönergeleri yerine getirirken sıra takibini yapamama.
Motor becerilerin gelişiminin geriden takip etmesi. ( düğme ilikleme, bağcık bağlama, çizim becerileri vb. )
Sıra takibi gerektiren bilgileri öğrenmede sıkıntı. ( haftanın günleri, alfabe, sayı sayma vb. )
Yönelim becerilerinin gelişiminde zorluk. ( sağ-sol, yukarı- aşağı )
Görsel-işitsel algı becerileri ile ilgili sıkıntı. Görsel talimat ve işaretleri yorumlamakta sıkıntı. Kuralları ve rutinleri takip etmede güçlük.
Görsel-işitsel dikkat gerektiren etkinliklerde yetersizlik.
El ve ayak kullanımlarında tutarlılığın geç gelişimi.
Dikkat dağınıklığı, kıpırdanma ve yerinde duramama.
Bazen derdini anlatamadığı için öfkesini kontrol edemeyebilirler.
Aile bireyleri ile oyun oynamayı sevmeyebilirler.
Yaşıtları tarafından dışlanabilirler. Yaşıtlarınca oyunlara alınmayabilirler.
İsteklerini sürekli ağlayarak belirtebilirler.
Disleksi Belirtileri